Nieuwkomers in de Zorg

Nieuwkomers in hun kracht 2.0

Het gebrek aan verpleegkundigen leidt tot gevaarlijke situaties voor patiënten en zorgmedewerkers. Helaas is de huidige instroom ontoereikend. Een mogelijke oplossing: nieuwkomers.

Statushouders Aneeq Nazir (links) en Ayse Çelik werken in het UMCG

Het gebrek in Nederland aan inzetbare verpleegkundigen leidt tot gevaarlijke situaties voor patiënten en zorgmedewerkers en vormt regelmatig een bottleneck voor onder andere operatieve ingrepen. Volgens het rapport ‘Personele bezetting en patiëntveiligheid in de medische specialistische ziekenhuiszorg’ en het prognosemodel Zorg en Welzijn waren de arbeidsmarkttekorten onder de zorgberoepen het grootst onder de verpleegkundigen (niveau 4) met 10.500 vacatures in 2021 en een voorspeld aantal vacatures voor 2031 rond de 24.900. Helaas is de huidige instroom van autochtone Nederlanders door verschillende omstandigheden ontoereikend, en er wordt niet verwacht dat dit de komende jaren zal veranderen.

Een mogelijke oplossing is om mensen met dezelfde rechten en plichten op de arbeidsmarkt in te zetten, zoals nieuwkomers. Echter, het inzetten van in het land van herkomst gediplomeerde nieuwkomers lijkt niet succesvol te zijn als potentiële oplossing voor dit probleem. Het systeem in Nederland dat statushouders zou moeten begeleiden naar werk in de zorg is niet voldoende te zijn ingericht op deze taak.

Daarom is initiatiefnemer Dr Wijsmuller in 2021 begonnen met het inventariseren van lopende en reeds uitgevoerde projecten op nationaal niveau met betrekking tot nieuwkomers met een verpleegkundige achtergrond. Dit heeft geleid tot het opzetten van een traject ‘Nieuwkomers in hun kracht 1.0’ in het UMCG, waarbij nieuwkomers/statushouders uit de regio Groningen met een verpleegkundige achtergrond versneld integreren in het zorgsysteem als ‘assistent-verpleegkundige’. Dit gebeurt nog voordat zij de toetsen/assessments hebben afgelegd voor de BIG-registratie, zodat ze de taal sneller leren en het zorgsysteem beter leren kennen.

Dit traject ging in september 2022 van start waarbij het UMCG met ondersteuning van het Platform Nieuwkomers en Werk in het traject Nieuwkomers in hun kracht 19 buitenlandse zorgprofessionals heeft laten instromen als assistent verpleegkundigen op 10 verschillende verpleegafdelingen. Tijdens dit traject werken zij toe naar een BIG-registratie. De verwachting is dat de eerste lichting vanaf de tweede helft van 2024 deze registratie zal behalen. Het traject van het UMCG is uniek omdat nieuwkomers met een achtergrond in de zorg snel aan de slag kunnen in de praktijk in plaats van eerst de BIG registratie en dan aan het werk. Dat past in de duale gedachte van het nieuwe inburgeringsstelsel in Nederland. Inmiddels is een derde groep van start gegaan. In de groeifase kunnen nog drie groepen starten waarbij de samenwerking wordt opgezocht met ziekenhuizen in het noorden van Nederland via Zorg voor het Noorden.